Rau xanh là thực phẩm có vai trò đặc biệt quan trọng không thể thiếu trong đời sống của con người. Giữa muôn vàn các loài rau phong phú đa dạng như hiện nay, thì rau tập tàng – thứ quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng đã trở nên quen thuộc, gắn liền vị ngọt hương quê.

Rau tập tàng là tên gọi chung của một tập hợp các loại rau tự mọc, sinh trưởng và phát triển mà không cần phải gieo trồng, chăm sóc. Các loài rau này thường mọc theo mùa ở trong vườn nhà hay bờ ao, bờ ruộng, các bãi bồi ven sông,... Tùy vào thổ nhưỡng, nguồn nước, khí hậu và thói quen ăn uống mà mỗi địa phương có các loại rau đặc trưng khác nhau. Không biết tập tàng quê bạn gồm những loại rau gì, chứ Vĩnh Long quê tôi thường có các loại rau phổ biến như: nhãn lồng, lá cách, rau trai, rau má, cải trời, cải đất, rau ngổ, rau ôm, cù nèo, tai tượng, rau càng cua, đọt ráng, đọt choại,…

Mớ rau tập tàng

Những bữa cơm quê với rau tập tàng tuy đơn sơ nhưng lại là ký ức tuổi thơ của biết bao người. Riêng tôi nhớ lắm những ngày theo chân mẹ ra vườn hái những khúm rau tập tàng xanh mướt. Sức sống của những loài rau này vô cùng mãnh liệt. Chẳng cần bàn tay chăm bón của con người, chúng tự mọc, tự hút tinh hoa tinh túy của đất trời và cứ tự xanh. Bởi thế, đâu đâu trên cánh đồng quê cũng có thể bắt gặp cái màu xanh tươi mát, bạt ngàn chứa đựng cả hương đồng gió nội của những loài rau này.

Và rồi từng mớ rau được kết hợp theo chủ ý, mẹ tôi hô biến ra nào là rau tập tàng luộc, tập tàng nấu canh, tập tàng xào, tập tàng ăn sống, gỏi rau tập tàng...Mỗi loại rau mang trong mình một mùi, một vị riêng, ấy vậy mà khi kết hợp lại hoà quyện với nhau thành hương vị đặc trưng khó tả. Cộng với sự khéo léo kết hợp với những thức ăn khác như kho quẹt, cá kho lạt, thịt kho rịu, mắm kho, mắm sống hay tương, chao, nước mắm,… thì dù có ăn mãi cũng chẳng biết chán.

Cơm quê với canh rau tập tàng

Về Vĩnh Long, thưởng thức món ăn đơn giản, thanh đạm từ mớ rau tập tàng, lòng tôi thầm biết ơn quê hương Vĩnh Long hiền hoà, thơ mộng. Nơi được thiên nhiên ban tặng nhiều ưu đãi, với nguồn nước ngọt dồi dào quanh năm, đất đai phù sa màu mỡ đã nuôi dưỡng từng cọng rau xanh mướt, ngọt lành, cũng như đã nuôi dưỡng tuổi thơ, tâm hồn tôi. Hương vị rau tập tàng cứ thế mà vấn vương, quyện lòng những người con xa quê cũng như khách thập phương nếu một lần được thưởng thức.

Bài, ảnh: Mỹ Xuân